Vooraan/voor in/ onderaan/ onder in/ boven op/....

If you have any comments, suggestions, or questions about the forum or any other pages on www.dutchgrammar.com, you can post them here.
Post Reply
Liesavk
Nieuwkomer
Posts: 4
Joined: Thu Oct 31, 2024 8:20 pm
Mother tongue: Dutch (Flanders)

Vooraan/voor in/ onderaan/ onder in/ boven op/....

Post by Liesavk »

Hallo,

Kan iemand uitleggen wanneer vooraan/onderaan/bovenaan gebruikt wordt en wanneer voor in/ achter in/onder in/ boven op

Voorbeelden:
1.
We zitten voor in de zaal
We zitten vooraan in de zaal
Beide zijn theoretisch juist, maar ik heb gehoord dat 'we zitten voor in de zaal ' meer gebruikt wordt

2
Je vind de datum boven op de pagina
Je vind de datum boven aan de pagina
Je vind de datum bovenaan op de pagina
War is hier juist?

Is er een algemene regel wanneer er in een zin eerder constructies met 'aan' gebruikt worden (bv bovenaan, onderaan,...) en wanneer niet (bv achter in de zaal ipv achteraan in de zaal)
User avatar
Bieneke
Site Administrator
Posts: 2001
Joined: Wed Aug 10, 2005 11:18 pm
Country of residence: Netherlands
Mother tongue: Dutch (Netherlands)
Second language: English
Gender: Female
Location: Maastricht

Re: Vooraan/voor in/ onderaan/ onder in/ boven op/....

Post by Bieneke »

Hallo Liesavk,
Liesavk wrote: Thu Oct 31, 2024 9:20 pm We zitten voor in de zaal
We zitten vooraan in de zaal
Ik zeg ook vaker 'voor in de zaal' dan 'vooraan in de zaal', maar beide zijn correct en betekenen ongeveer hetzelfde. In deze zinnen fungeren 'voor' en 'vooraan' als bijwoord.
Liesavk wrote: Thu Oct 31, 2024 9:20 pmJe vindt de datum boven op de pagina --> Zo zegt niemand het, denk ik.
Je vindt de datum boven aan de pagina
Je vindt de datum bovenaan op de pagina
Iets kan niet 'aan' een pagina staan; dat moet 'bovenaan' of 'op' zijn. Het is dus 'bovenaan de pagina' of 'bovenaan op de pagina'.
  • In 'bovenaan de pagina' is 'bovenaan een voorzetsel.
  • In 'bovenaan op de pagina' is 'bovenaan' een bijwoord.
Liesavk wrote: Thu Oct 31, 2024 9:20 pmIs er een algemene regel wanneer er in een zin eerder constructies met 'aan' gebruikt worden (bv bovenaan, onderaan,...) en wanneer niet (bv achter in de zaal ipv achteraan in de zaal)
Hier is geen algemene regel voor. 'Achter in de zaal' betekent nét iets anders dan 'achteraan in de zaal'. Bij 'achteraan' benadruk je de positie ten opzichte van andere mensen of objecten. 'Achter' verwijst eerder naar de absolute plaats in de zaal.
Bieneke
Liesavk
Nieuwkomer
Posts: 4
Joined: Thu Oct 31, 2024 8:20 pm
Mother tongue: Dutch (Flanders)

Re: Vooraan/voor in/ onderaan/ onder in/ boven op/....

Post by Liesavk »

@Bieneke
Kan je verder uitwijden over wat je bedoelt met het verschil tussen 'achteraan in de zaal' en 'achter in de zaal'? Je zei dat er een klein verschil was, maar dat is me nog niet echt duidelijk. Eventueel met een (paar) voorbeeld(en)?
Liesavk
Nieuwkomer
Posts: 4
Joined: Thu Oct 31, 2024 8:20 pm
Mother tongue: Dutch (Flanders)

Re: Vooraan/voor in/ onderaan/ onder in/ boven op/....

Post by Liesavk »

Bieneke wrote:
> Hallo Liesavk,
>
> [quote=Liesavk post_id=43145 time=1730406057 user_id=25731]
> We zitten voor in de zaal
> We zitten vooraan in de zaal
> [/quote]
> Ik zeg ook vaker 'voor in de zaal' dan 'vooraan in de zaal', maar beide zijn correct
> en betekenen ongeveer hetzelfde. In deze zinnen fungeren 'voor' en 'vooraan' als
> bijwoord.
>
> [quote=Liesavk post_id=43145 time=1730406057 user_id=25731]Je vind[b]t[/b] de datum
> boven op de pagina [color=blue]--> Zo zegt niemand het, denk ik.[/color]
> Je vind[b]t[/b] de datum boven aan de pagina
> Je vind[b]t[/b] de datum bovenaan op de pagina
> [/quote]
>
> Iets kan niet 'aan' een pagina staan; dat moet 'bovenaan' of 'op' zijn. Het is dus
> 'bovenaan de pagina' of 'bovenaan op de pagina'.
> [list][*]In 'bovenaan de pagina' is 'bovenaan een voorzetsel.
> [*]In 'bovenaan op de pagina' is 'bovenaan' een bijwoord.
> [/list]
>
> [quote=Liesavk post_id=43145 time=1730406057 user_id=25731]Is er een algemene regel
> wanneer er in een zin eerder constructies met 'aan' gebruikt worden (bv bovenaan,
> onderaan,...) en wanneer niet (bv achter in de zaal ipv achteraan in de zaal)[/quote]
>
> Hier is geen algemene regel voor. 'Achter in de zaal' betekent nét iets anders dan
> 'achteraan in de zaal'. Bij 'achteraan' benadruk je de positie ten opzichte van
> andere mensen of objecten. 'Achter' verwijst eerder naar de absolute plaats in de
> zaal.

@Bieneke
Kan je verder uitwijden over wat je bedoelt met het verschil tussen 'achteraan in de zaal' en 'achter in de zaal'? Je zei dat er een klein verschil was, maar dat is me nog niet echt duidelijk. Eventueel met een (paar) voorbeeld(en)?
jalnl
Nieuwkomer
Posts: 2
Joined: Mon Jan 13, 2025 12:38 pm
Country of residence: Netherlands
Mother tongue: Dutch (Netherlands)
Second language: English
Third language: German

Re: Vooraan/voor in/ onderaan/ onder in/ boven op/....

Post by jalnl »

Liesavk wrote:

> We zitten voor in de zaal
> We zitten vooraan in de zaal

Ik zou de tweede zin zo niet zeggen, maar fout is het niet. Wel "we zitten vooraan", maar dan zonder "in de zaal".

> Je vind de datum boven op de pagina
> Je vind de datum boven aan de pagina
> Je vind de datum bovenaan op de pagina

"boven aan" is niet niet juist, deze woorden kun je alleen los schrijven in een zin als "hij plakt het boven aan de muur vast" (waar "boven" "op een hogere verdieping" betekent, en "aan" "tegenaan" of "op").

Ook hier zou ik zelf niet "bovenaan op" gebruiken denk ik, maar ook hier is het niet per se fout denk ik. Ik zou zelf altijd zeggen "bovenaan de pagina". Wel grappig dat "bovenaan" blijkbaar een voorzetsel is, maar "vooraan" niet: "vooraan de zaal" is voor mij niet correct. "boven op de pagina" is overigens ook niet goed (net als "boven aan"): dat moet "bovenop" zijn. Maar "bovenop" de pagina betekent dat er iets op staat of ligt, en kan niet verwijzen naar iets wat op de pagina is afgedrukt.
Post Reply